Ethereum tabanlı NFTlerde gas ücretleri Optimism ile yüzde 30 düştü

Kısa Özet
Ethereum ana ağındaki yüksek gas ücretleri, katılımcıların NFT alım-satım ve mint maliyetlerini yükseltmeye devam ederken, Optimism katman-2 (L2) çözümleri sayesinde bu maliyetlerde son dönemde kayda değer düşüşler yaşandı. On-chain verilerine göre Optimism üzerinde gerçekleşen NFT işlemlerinin ortalama gas ücreti son bir ayda yaklaşık yüzde 30 gerileyerek 0,011 ETH’den 0,0075 ETH’ye (22 USD’den 15 USD’ye) düştü. Bu gelişme, hem kullanıcı deneyimini iyileştiriyor hem de NFT pazarındaki likiditeyi artırma potansiyeli taşıyor.

Bu içerik yatırım tavsiyesi değildir.

## Optimism ile Gas Ücretlerinde Yüzde 30’luk Düşüş
- Kaynaklar: L2Fees.info, Dune Analytics
- Dönem: Son 30 gün

Optimism ağı, Ethereum ana ağının yüksek işlem ücretlerini hafifletmek amacıyla tasarlanmış katman-2 çözümlerinden biri olarak öne çıkıyor. L2Fees.info verilerine göre:

• Önceki Dönem Ortalama Ücreti (Ethereum ana ağından köprülenen NFT işlemleri):
– 0,011 ETH (≈22 USD)

• Mevcut Dönem Ortalama Ücret (Optimism üzerinde NFT işlemleri):
– 0,0075 ETH (≈15 USD)

Bu veriler, gas ücretlerinde yüzde 30’luk bir gerilemeyi işaret ediyor. Gwei cinsinden bakıldığında da ortalama gas fiyatları 25 gwei’den 17,5 gwei’ye indi. Kullanıcılar, özellikle mint ve trading işlemlerini L2’ye taşıdığında anlık maliyet avantajı yakalıyor.

Dune Analytics üzerinde izlenen 24 saatlik NFT işlem hacmi verileri ise, günlük ortalama 23.500 işlem seviyelerine işaret ediyor. Hafta başında 20 binin altına inen günlük işlem sayısı, düşük ücretlerin etkisiyle kritik psikolojik eşik olarak kabul edilen 22 bin bandının üzerine tekrar çıktı.

## NFT Pazarına Etkileri ve Likidite Artışı
OPTIMISM üzerinde gas maliyetlerindeki düşüş, NFT pazarındaki kullanıcı davranışını da şekillendiriyor:

• İşlem Hacmi:
– Son 7 günde Optimism tabanlı NFT işlemleri toplam 7.000 ETH’ye ulaştı (yaklaşık 13,5 milyon USD).
– Bir önceki haftaya göre hacim yüzde 18 artış gösterdi.

• İşlem Adedi:
– Mint işlemleri yüzde 25, alım-satım (secondary market) işlemleri yüzde 17 arttı.
– Koleksiyon başına ortalama işlem adedi 250’ye yükseldi.

Pazar katılımcıları, düşük ücretler nedeniyle küçük çaplı koleksiyonlarda bile aktif kalmaya başladı. Daha önce gas maliyetlerinin gölgesinde kalan “dolaylı mint” (lazy mint) stratejileri de yerini doğrudan mint işlemlerine bıraktı.

### Platformların Rolleri
Bazı büyük NFT pazar yerleri (marketplace’ler) Optimism desteğini genişleterek kullanıcıları L2’ye yönlendiriyor:

• OpenSea (Optimism): İşlem ücretlerindeki avantajı vurgulayarak, ana ağdan Optimism’e köprülenen NFT’lerde komisyon oranını sabit tutuyor.
• LooksRare ve X2Y2: Protokol teşvikleriyle gas maliyetinin bir kısmını geri ödüyor.
• Yeni “gasless listing” protokolleri, kullanıcının listingleme sırasında ücret ödemeden satış emri vermesini sağlıyor, işlem ücretini alım aşamasına erteliyor.

Bu adımlar, kullanıcıları daha düşük ücretli katman-2’ye yönlendirerek hem talebi artırıyor hem de ana ağ üzerindeki yükü hafifletiyor.

## Teknik ve Ekonomik Gelişmeler
Optimism ekosistemi, gas maliyetlerindeki bu düşüşü sağlamada üç temel unsura dayanıyor:

1. OP Stack Güncellemeleri: En son çıkan OP Stack 2.0 versiyonu, işlem paketleme (batching) verimliliğini %15 artırdı.
2. Veri Optimizasyonları: On-chain veri sıkıştırma (zk-rollup benzeri yöntemler) sayesinde, her işlem için harcanan byte miktarı azaldı.
3. Köprü (bridge) ve Havuz (pool) İyileştirmeleri: Token akışı optimize edilirken, köprü işlem onay süreçleri hızlandı ve bu da maliyetlere yansıdı.

Ekonomik anlamda, daha düşük gas ücretleri:

• Perakende katılımı yükseltiyor: Küçük yatırımcılar, daha düşük maliyetle NFT dünyasına adım atabiliyor.
• Koleksiyon çeşitliliğini artırıyor: Az bilinen veya yeni çıkan projeler, mint maliyetinin düşmesiyle piyasada şansını daha rahat deneyebiliyor.
• Piyasa derinliği (liquidity depth) genişliyor: Alıcı-satıcı spread’i daralıyor, bid-ask farkları ortalama %3’ten %2’ye geriliyor.

Öte yandan, Ethereum ana ağının toplam gas geliri (fee revenue) Etherscan verilerine göre son 7 günde günlük ortalama 14.500 ETH iken, Optimism’de bu rakam yaklaşık 1.800 ETH seviyesinde gerçekleşti. L2 ücretlerinin L1’e göre daha düşük kalması, ana ağ gelirlerini kısmen aşağı çekiyor.

## Gelecek Beklentileri ve Riskler
Önümüzdeki dönemde gas ücretlerindeki eğilim, hem teknik güncellemelere hem de ağ kullanım yoğunluğuna bağlı olacak. Sektör uzmanları:

• Ethereum Merge sonrası protokol iyileştirmeleri tamamlandığında, L1 gas maliyetlerinin biraz daha gerileyeceğini, ancak L2 ile arasındaki farkın devam edeceğini öngörüyor.
• Optimism’in planladığı daha kapsamlı “zk-rollup” benzeri aşamalı geçişler, uzun vadede gas ücretlerini ek yüzde 10–15 daha geriletme potansiyeli taşıyor.
• Rekabetçi katman-2 ortamında Arbitrum, Polygon zkEVM ve diğer çözümler arasındaki fiyat rekabeti, kullanıcı lehine fiyatları baskılayabilir.

Buna karşın bazı riskler de mevcut:

• Ağı yoğun kullanıma maruz bırakacak ani NFT çılgınlıkları, L2’de de geçici olarak ücretleri yükseltebilir.
• Köprü ve akıllı kontrat riskleri, Protokol hataları veya saldırılar halinde kullanıcı güvenini zedeleyebilir.
• Merkeziyetsizlik ve güvenlik dengesi; daha düşük ücret için yapılan optimizasyonlar, bazı görüşlere göre güvenlik modeline hafif zafiyetler ekleyebilir.

Sonuç olarak, Optimism’in gas maliyetlerinde sağladığı yüzde 30’luk düşüş, Ethereum tabanlı NFT ekosistemi için olumlu bir gelişme olarak değerlendiriliyor. Ancak katılımcıların hem teknik hem de piyasa risklerini takip etmeye devam etmesi önemli.

Bu içerik yatırım tavsiyesi değildir.